Sedert het begin van Wereldoorlog II maakte de Engelse taal (inbegrepen het Amerikaans-Engels) een grote wereldwijde opgang.
Vooral twee redenen verklaren deze opmars. Eén: het machtige Engelse (UK) en het USA-leger waren overal betrokken bij de gevechten. En twee: de wapenindustrie in de USA was zeer innovatief. Alle wapens, vliegtuigen, schepen en onderdelen droegen een Engelse benaming. Onder meer ook de toelichting- en gebruiksaanwijzingen waren in het Engels.
Het gevolg was dat de communicatie tussen de legers gebeurde in de Engelse taal. Na de oorlog kregen de Engelse en Amerikaanse producten de overhand op de internationale handelsmarkten.
De publicaties op het gebied van wetenschappelijk onderzoek, van kennis, bedrijfsvoering, enzovoort zijn eveneens in het Engels geschreven. Ook alle studierichtingen die leiden naar internationaal gerichte loopbanen worden in het Engels gegeven. Niet alleen grote ondernemingen (multinationals), maar ook KMO’s gebruiken het Engels intern als voertaal.
Een anekdote: In 1963 hield Hendrik Cappuyns, later voorzitter van NV Gevaert en toen voorzitter van het VEV (Vlaams Economisch Verbond), een opgemerkte toespraak bij het VEV Jaarcongres - waarvan ook een brochure werd gemaakt - met de titel: ‘Waarom ook wetgevende maatregelen ter vernederlandsing van het bedrijfsleven?’ (Antwerpen, Studiedienst voor de Vernederlandsing van het Bedrijfsleven, 1963.)
Rond 1970 ontstond de gewoonte om in Nederlandse teksten onder meer in dagblad De Tijd en in de week- en maandbladen en in brieven en nota’s van privé-bedrijven Engels en Amerikaans-Engelse woorden te gebruiken, hoewel er telkens wel Nederlandse woorden voor bestaan.
Een voorbeeld: stakeholder en shareholder worden gebruikt, terwijl de valabele Nederlandse woorden belanghebbende en aandeelhouder bestaan. Schrijvers/gebruikers van Engelse woorden in Nederlandse teksten kennen vaak onvoldoende Engels en gebruiken bijvoorbeeld stakeholder en niet het woord shareholder terwijl ze het over een aandeelhouder hebben.
Kortom, het gebruik van het Amerikaanse en het Engelse jargon is een diep ingewortelde gewoonte geworden.
Het Nederlands en het Frans blijven in ons land de onderwijstaal en de communicatietaal als het gaat om universitaire studierichtingen die op taalgenoten gericht zijn, zoals geneeskunde, leerkracht, advocaat, notaris, magistraat … Net zoals bij instellingen zoals onze openbare administratie, justitie, ziekenhuizen, enzovoort … Want het Nederlands en het Frans zijn de officiële talen in België en grondwettelijk bevestigd. Er zijn dus grenzen aan de verengelsing van onze samenleving. Gelukkig maar!
Robert baron Stouthuysen
Robert baron Stouthuysen (95) werkte als manager, ondernemer en investeerder. Hij was tot 2004 voorzitter van de raad van bestuur van Janssen Pharmaceutica. Als voorzitter van het Vlaams Economisch Verbond (VEV – het latere VOKA) was hij initiatiefnemer van het Plato-project, waarbij kaderleden van grote ondernemingen kleine, opkomende, beloftevolle bedrijfjes ondersteunen en begeleiden in hun ontwikkeling.
