Een eerste lichting van asbest-experts is door de overheid erkend.
Vanaf 23 november 2022 is een asbestattest verplicht bij de verkoop van woningen en gebouwen met bouwjaar ouder dan 2001.
Voor de koper van een woning is het zeer belangrijk om te weten of er asbesthoudende materialen aanwezig zijn in de woning en waar deze zich bevinden. Bepaalde asbest toepassingen mogen immers niet door particulieren verwijderd worden. De koper zal dan een beroep moeten doen op erkende asbest verwijderaars.
Zaakvoerder Patrick Driesen van ARS Driesen BV in Oud-Turnhout is voor de Kempen één van de experts die nu een certificatie heeft om asbest op te sporen. ‘Sinds 20 september 2022 ben ik aan de slag als asbestdeskundige en sta ik op de lijst asbestdeskundigen van OVAM’, vertelt Patrick Driesen.
‘Tot op heden is het aantal procesgecertificeerde bedrijven op deze lijst zéér beperkt. In de provincie Antwerpen en zeker in de Kempen zijn de ADI’s schaars. Van de cursisten die geslaagd zijn in het IBEX examen, gaat immers lang niet iedereen de job van asbestdeskundige ook effectief voltijds uitvoeren, dit omdat ook vele makelaars, personen tewerkgesteld bij asbestverwijderingsfirma’s en sloopfirma’s de cursus hebben gevolgd’, weet Patrick Driesen.
Asbest is een natuurlijk materiaal dat in vele landen ontgonnen werd uit asbestmijnen. Sinds 2005 wordt, naar aanleiding van Europese richtlijnen uit 2004, geen asbest meer gewonnen in Europese landen. In 1998 werd het produceren van asbesthoudende materialen in België verboden. In gebouwen van na 2001 mag in principe geen asbest meer aanwezig zijn.
Patrick Driesen: ‘Dat asbest vooral tussen 1945 en eind jaren ‘80 enorm veel werd toegepast in de bouwsector is te wijten aan zijn bijzondere eigenschappen. Asbest was goedkoop te ontginnen en eenvoudig te verwerken. Het heeft een zéér grote slijtvastheid en grote treksterkte. Asbest is onbrandbaar, bestand tegen hoge temperaturen, bestand tegen zuren, schimmels, logen, micro-organismen, heeft een groot isolerend vermogen tegen koude, hitte, geluid en elektriciteit. Een echt wondermiddel dus, zo werd vroeger gedacht. Het werd zelfs gebruikt in filters van sigaretten en als ‘witte’ sneeuw in kerstbomen.’
Oorzaak van longkanker
Inmiddels weet men beter, want het inademen van de microscopisch kleine asbestvezels kan aanleiding geven tot asbestgerelateerde longziektes zoals onder andere asbestose, mesothelioom, asbest gerelateerde longkanker, pleurale plaques en spijsverteringskanker.
‘De Vlaamse Regering wil Vlaanderen tegen uiterlijk 2040 asbestveilig maken. ‘Asbestveilig’ betekent echter niet ‘asbestvrij’. Aangezien in 70 tot 90 % van de gebouwen met bouwjaar vóór 2001 asbest aanwezig is en asbest is toegepast in meer dan 18.000 producten is het economisch niet haalbaar om alle asbest te verwijderen uit gebouwen’, zegt Patrick Driesen. Naar schatting zitten er bovendien een 40.000 km asbesthoudende nutsleidingen ondergronds. Een volume van 2,3 miljoen ton is aanwezig in ruim 2,8 miljoen woningen en meer dan 350.000 niet-residentiële gebouwen.
Een eerste stap naar een ‘asbestveilig’ Vlaanderen is het in kaart brengen van de aanwezigheid van asbesthoudende materialen in woningen en gebouwen. ‘Om dit te verwezenlijken, wordt vanaf 23 november 2022 een asbestattest verplicht bij de verkoop van woningen en gebouwen met bouwjaar ouder dan 2001. Bij de ondertekening van de onderhandse akte (compromis) of van de verkoopovereenkomst moet het asbestattest voortaan verplicht aanwezig zijn’, aldus Patrick Driesen.
De verplichting van een asbestattest bij verkoop, kadert in het Vlaamse asbest afbouwbeleid van OVAM (Openbare Vlaamse Afvalstoffen Maatschappij). Een verplichte toepassing bij huurcontracten is er nog niet. Toch is het zo dat een gebouweigenaar die over een asbestattest beschikt, hiervan een kopie aan een huurder moet overhandigen, waardoor die laatste op de hoogte zal zijn over een mogelijke aanwezigheid van asbest in het gehuurde gebouw.
ADI of Asbest Deskundige Inventarisatie
Een asbestattest mag enkel opgemaakt worden door een ADI of Asbest Deskundige Inventarisatie. Hij/zij zal het attest opmaken volgens het standaard inspectieprotocol van OVAM. De asbestdeskundige voert ter plaatse in het gebouw een inventarisatie uit, analyseert de aangeleverde bewijsdocumenten door de verkoper en rapporteert al de inspectiegegevens in de centrale databank van OVAM. Deze inventarisatiedatabank werd opengesteld voor gebruik op 1 juli 2022.
Momenteel hebben enkel notarissen, asbestdeskundigen van procesgecertificeerde bedrijven en medewerkers van de Controle Instellingen en OVAM toegang tot de database. In de toekomst zullen ook hulpdiensten, makelaars, lokale besturen en toezichthouders van wooninspectie of milieu toegang krijgen.
De firma ARS Driesen BV uit Oud-Turnhout behaalde zijn certificatie bij de Controle Instelling COPRO en was één van de eerste procesgecertificeerde bedrijven in de Kempen. Het aanbod van asbestdeskundigen in de regio Turnhout is momenteel beperkt. Zoals de OVAM-lijst nu aantoont zijn er momenteel nog maar een 60 tal procesgecertificeerde bedrijven over heel Vlaanderen. De asbestdeskundigen gaan dus ongetwijfeld drukke tijden tegemoet.
