Vanaf 1 augustus moeten de 27 EU-lidstaten de nieuwe Europese regelgeving over artificiële intelligentie (AI) respecteren.
Europa speelt hiermee een voortrekkersrol en heeft vanaf nu een regelgevend kader waarin staat waarvoor AI wel of niet mag worden gebruikt.
De nieuwe regels moeten de ontwikkeling en toepassing van AI in Europa veiliger maken.
Ontwikkelaars zijn voortaan verplicht om aan te geven welke systemen met AI werken, hoe ze werken en welke data ze gebruiken. Centraal in deze Europese wetgeving staat de eis inzake transparantie bij het gebruik van AI.
De EU-aanpak van artificiële intelligentie is gericht op excellentie en vertrouwen, met als doel onderzoek en industriële capaciteit te stimuleren en tegelijkertijd de veiligheid en de grondrechten te waarborgen.
Om een veerkrachtig Europa voor het digitale decennium te helpen opbouwen, moeten mensen en bedrijven kunnen profiteren van de voordelen van AI, maar zich ook tegelijkertijd veilig en beschermd voelen.
De Europese AI-strategie heeft tot doel van de EU een hub van wereldklasse voor AI te maken en ervoor te zorgen dat AI mensgericht en betrouwbaar is. Een dergelijke doelstelling vertaalt zich in de Europese benadering van excellentie en vertrouwen door middel van concrete regels en acties.
Reeds in april 2021 presenteerde de Commissie haar AI-pakket, dat onder meer het volgende omvatte:
- haar mededeling over het bevorderen van een Europese aanpak van AI;
- een evaluatie van het gecoördineerde plan inzake artificiële intelligentie (met de EU-lidstaten);
- haar voorstel voor een regelgevingskader inzake artificiële intelligentie en relevante effectbeoordeling.
In januari 2024 lanceerde de Commissie het AI-innovatiepakket ter ondersteuning vanstart-ups en kmo’s op het gebied van artificiële intelligentie. Het pakket omvat verschillende maatregelen om Europese start-ups en kmo’s te ondersteunen bij de ontwikkeling van betrouwbare AI die de waarden en regels van de EU eerbiedigt.
Een belangrijk onderdeel van dit pakket is de mededeling over het stimuleren van start-ups en innovatie op hetgebied van betrouwbare artificiële intelligentie, waarin een strategisch investeringskader voor betrouwbare AI wordt uiteengezet, zodat de Unie kan profiteren van haar troeven, met name haar toonaangevende supercomputinginfrastructuur, en een innovatief Europees AI-ecosysteem kan bevorderen.
De EU hanteert inzake het gebruik van AI voortaan 4 categorieën:
- minimaal risico AI (oa. spamfilters, AI videospelletjes): wordt vrij toegestaan
- beperkt risico AI (oa. chatbots op websites van banken of vliegtuigmaatschappijen): moet voldoen aan transparantieverplichtingen
- hoog risico AI (oa. zelfrijdende wagens, robotchirurgie): wordt onderworpen aan strenge verplichtingen ter controle
- onaanvaardbare AI (oa. voor sociaal punten & kredietsysteem): wordt verboden, alle AI systemen die risico's inhouden of burgerrechten schaden zijn verboden
De wet is vanaf 1 augustus 2024 officieel van kracht, maar bepaalde restricties treden pas later gefaseerd in werking. Voorts zal deze nieuwe wetgeving nog voortdurend worden bijgestuurd en dieper uitgewerkt.
